Madde 1: Hidrolik sistemlerde kullanılan yağ, sıkıştırılamaz bir sıvıdır. Ne kadar baskı uygularsanız uygulayın, hacmi değişmez. Bu yağ, moleküler olarak sanki çelik bilyeler gibi davranır. İşte bu yüzden, hidrolik sistemlerdeki basınç, doğrudan kuvvet ve harekete dönüşür. Sıkışmayan bu yağ, sistemin çalışmasının temelinde yatar. Hidrolik sistemlerin gücünün sırrı burada gizlidir. hidroticaret.com
Madde 2:Bir hidrolik silindirin hareket etmesi için iki şey gereklidir: Yağ girişi ve yağ çıkışı. Eğer yağ sadece girerse, silindir hareket etmez.hidroticaret.com Yağ, bir yandan girerken diğer yandan çıkmalıdır ki, silindir istediğimiz şekilde çalışsın. Bu giriş ve çıkışın dengesi, hidrolik sistemin doğru çalışmasını sağlar. Yani, hidrolik bir sistemde her iki yönde de akış olmalı ki hareket mümkün olsun.
Madde 3:Bir hidrolik sistemde pompa ne kadar güçlü olursa olsun, oluşturacağı basınç ancak silindirin taşıyacağı yük kadardır. Yani, pompa sistemin basınç sınırını belirleyen faktör değildir. hidroticaret.com Asıl belirleyici olan, silindirin o an taşıdığı yüktür. Pompa yalnızca bu yükü kaldıracak yağ akışını sağlar ve yükle doğru orantılı bir basınç oluşturur.
Pompa basınç üretemez, sadece yağ akışını sağlar.hidroticaret.com Basınç, yük karşısında sistemin içindeki dirençle oluşur. Yani, eğer yük hafifse, sistemdeki basınç düşük olur. Yük ağırsa, daha yüksek bir basınç ortaya çıkar. Pompa bu akışı sağlar, ancak basıncı belirleyen unsur, silindirin karşılaştığı yükün büyüklüğüdür. Bu noktada devreye basınç ayar valfi gibi ekipmanlar girer. Bu valfler, sistemde oluşan basıncı kontrol altında tutar ve aşırı basıncı tahliye eder. Eğer bu ekipmanlar doğru ayarlanmazsa, sistemde hasar veya verim kaybı yaşanabilir.
Madde 4:Sistemin izin verdiği maksimum basınç, silindirin kaldırabileceği maksimum yükü belirler. Bu basınç değeri, silindirin çapı ile çarpılarak, silindirin kaldırabileceği toplam kuvvet hesaplanır.hidroticaret.com Bu hesaplama, yük ve basınç arasındaki ilişkiyi basit bir kaldıraç mantığına benzetebiliriz: Yük ve yük kolu ne kadar büyükse, silindirin oluşturacağı kuvvet de o kadar büyük olur.
Kısacası, basınç konusu tamamen sistemin taşıyabileceği yükle ilgilidir. Silindirin çapı ve basınç değeri arttıkça, sistemin kaldırabileceği yük miktarı da artar. Ancak basınç sadece kuvveti kontrol eder, hız veya debi ile ilgisi yoktur. Bu yüzden, bir sistemin ne kadar yük kaldırabileceği, doğrudan basınç ve silindir boyutlarıyla ilişkilidir.hidroticaret.com
Madde 5:Bir hidrolik silindirin hızını belirleyen şey, sistemdeki akış miktarıdır, yani debidir. Eğer akış miktarı yüksekse, silindir hızlı hareket eder. Akış düşükse, silindirin hızı da azalır. hidroticaret.comAncak, debiyi artırmak için, pompanın yağ sevk hacmini artırmamız gerekir.
Pompanın yağ sevk hacmini artırmanın iki yolu vardır: Birincisi, pompanın yapısını büyüterek, daha fazla yağı sistemde dolaştırmasını sağlamak.hidroticaret.com İkincisi ise, pompanın dönüş hızını artırarak, aynı boyutta bir pompanın daha hızlı çalışıp daha fazla yağ sevk etmesini sağlamaktır. Bu iki yöntem, debiyi artırarak silindirin daha hızlı hareket etmesini sağlar.
Özetle, hız artırmak için sistemdeki akış miktarını kontrol ederiz, bu da pompanın kapasitesiyle doğrudan ilgilidir.
Madde 6: Hidrolik sistemde akışkanın akabilmesi için iki nokta arasında mutlaka bir basınç farkı olmalıdır. Basınç farkı ne kadar büyükse, akış o kadar hızlı gerçekleşir.hidroticaret.com Bir noktadaki basınç diğer noktaya göre düşük olduğunda, sıvı yüksek basınçlı bölgeden düşük basınçlı bölgeye doğru akar. Bu basit fiziksel ilke, hidrolik sistemlerde de geçerlidir.
Bu basınç farkı, sistemdeki akışın devamlılığını sağlar. Eğer basınç farkı olmazsa, sıvı hareket etmez ve sistem çalışamaz. Dolayısıyla, hidrolik sistemdeki hareket, basınç farkının varlığına ve büyüklüğüne bağlıdır.hidroticaret.com Basınç farkı büyüdükçe, akış miktarı artar, bu da sistemin daha verimli çalışmasını sağlar.
Madde 7: Kapalı devrelerde akış hızı sıfırdır! Yani, kapalı bir devrede yağın hareketi durur.hidroticaret.com Bu durumda, sistemdeki basınç, devredeki her noktada aynıdır! (Sürtünme kayıplarını ihmal ediyoruz.)
Kapalı devrelerde, yağın hareket etmemesi, sistemin stabil kalmasını sağlar. Basınç farklılıkları oluşmadığı sürece, sistemde herhangi bir akış olmaz.hidroticaret.com Bu, hidrolik sistemin dinlenme veya bekleme modunda olduğu durumlardır. Kapalı devreler, sistemin işleyişinde kritik bir role sahiptir ve basıncın dengeli dağılımı sayesinde, sistem güvenli bir şekilde çalışmaya devam eder.
Madde 8: Her manometre, kendisinden sonraki dirençlerin toplamını gösterir! Yani, bir manometreye baktığınızda, o noktadan sonra sistemdeki tüm dirençlerin basınç değerini okursunuz. Bu, sistemin hangi kısmında ne kadar basınç kaybı olduğunu anlamak için önemlidir.
Manometre, basıncı izlemek ve kontrol etmek için kullanılır ve hidrolik sistemde basıncın nerede düştüğünü anlamamıza yardımcı olur.hidroticaret.com Her manometre, sistemdeki basınç dağılımını izlemek için kritik bir araçtır!
Madde 9: Basınç artışı üç durumda gerçekleşir:
Yükün artmasıyla: Sistem üzerindeki yük arttığında, basınç da yükselir! Ağır bir yük, daha fazla basınç gerektirir.hidroticaret.com
Kesit daralmasıyla: Akış yolundaki bir daralma, basınçta bir artışa neden olur! Akış, dar bir noktadan geçerken basınç yükselir.
Sürtünmeden dolayı: hidroticaret.com Akışkanın karşılaştığı yüzeylerle olan sürtünme, basınçta hafif bir artışa neden olabilir. Bu genellikle ihmal edilebilecek kadar küçüktür.
Pompayı büyüterek basıncı artırmak mümkün değildir çünkü basınç, sistemdeki direnç ve yük gibi faktörlerin sonucunda oluşur. Yani, basınç bir sonuçtur, bir sebep değildir!
Madde 10: Akışkan bir dirençle karşılaşmıyorsa, pompa çıkışında basınç olmaz! Basıncın oluşabilmesi için, akışkanın bir direnç ile karşılaşması gerekir. Eğer sistemde hiçbir direnç yoksa, sıvı rahatça akar ve bu durumda basınç oluşmaz.hidroticaret.com
Bu da demektir ki, basınç, sistemdeki direnç ile bağlantılıdır. Direnç arttıkça, basınç da artar. Eğer bir engel veya yük yoksa, pompa sadece sıvıyı akıtır, ama basınç üretmez!
Madde 11: Akışkan her zaman kolay yolu tercih eder. Sistemdeki akışkan yani yağ en az engelle karşılaşacağı yönde akar. Bu durum istenmeyen akışların sebebi olabilir. hidroticaret.com Tüm sistemin düzgün ve eşit bir şekilde çalışması için dirençlerin eşitlenmesi çok önemlidir.
Madde 12: Akışkan, yüksek basınçtan düşük basınca iş yapmadan geçtiğinde, yani sistemde bir sızıntı olduğunda, ısınır! Bu, hidrolik sistemlerde istenmeyen bir durumdur çünkü ısınma, sistemin verimliliğini düşürür ve uzun vadede parçalara zarar verebilir.hidroticaret.com
Sızıntı nedeniyle akışkan, basınç farkını iş yapmadan aşırı hızlı şekilde geçtiğinde enerji ısıya dönüşür. Bu da sistemin soğutma gereksinimini artırır ve performans kaybına neden olur.hidroticaret.com Sistemde sızıntı olmadığından emin olmak, hidrolik sistemlerin optimum çalışmasını sağlamak için kritiktir!